Thoái hóa khớp thái dương hàm là một bệnh lí thoái hóa xương khớp không quá phổ biến nhưng gây ảnh hưởng không nhỏ đến sức khỏe và sinh hoạt của người bệnh. Phát hiện các triệu chứng thoái hóa khớp thái dương hàm và xác định nguyên nhân gây thoái hóa khớp này càng sớm thì khả năng điều trị thành công càng cao.

Khớp thái dương hàm là khớp động duy nhất của phần sọ mặt, thuộc hệ thống xương hàm mặt. Khớp có cấu trúc khá phức tạp, bao gồm một đĩa khớp nằm ở chính giữa 2 đầu xương hàm dưới bên dưới và đầu xương thái dương hàm trên phía trên. Xung quanh khớp thái dương hàm có các hệ thống dây chằng, gân cơ bám vào giúp khớp hoạt động linh hoạt, hàm trên và dưới hoạt động đồng bộ để thực hiện các cử động nhai, nói, nuốt.

Cấu trúc khớp thái dương hàm

Thoái hóa khớp thái dương hàm là tình trạng sụn khớp bị phá hủy, các phần mềm quanh khớp cũng bị tổn thương dẫn đến hủy hoại khớp thái dương hàm. Bệnh gây khó khăn trong việc ăn uống và giao tiếp, giảm khả năng lao động gây ảnh hưởng không nhỏ đến sức khỏe và sinh hoạt của bệnh nhân.

Nguyên nhân gây thoái hóa khớp thái dương hàm

Nguyên nhân gây thoái hóa khớp thái dương hàm khá đa dạng nhưng cũng có nhiều trường hợp không rõ nguyên nhân. Thường gặp nhất vẫn là các nguyên nhân sau đây:

1- Chấn thương hoặc thói quen không tốt liên quan đến khớp thái dương hàm

Các chấn thương ở khớp thái dương hàm do tai nạn, va đập, bị đánh, té ngã… hoặc thói quen há miệng quá rộng một cách đột ngột làm trật khớp thái dương hàm có thể dẫn đến bệnh thoái hóa khớp thái dương hàm. Các tổn thương này lặp đi lặp lại thường xuyên và kéo dài không chỉ gây tổn thương phần sụn mà còn ảnh hưởng đến các phần mềm quanh khớp, lâu ngày dẫn đến thoái hóa.

Thói quen cắn bút có thể dẫn đến thoái hóa khớp thái dương hàm

Ngoài ra, bệnh thoái hóa khớp thái dương hàm còn có thể là hậu quả của tật nghiến răng khi ngủ hoặc thường xuyên nhai kẹo cao su, nhai vật cứng và dai, cắn bút. Những hoạt động này khiến khớp hàm bị siết chặt, quá tải, tạo nên một lực quá lớn tác động lên khớp thái dương hàm, gây trật khớp và tăng nguy cơ thoái hóa khớp thái dương hàm.

2- Thoái hóa khớp thái dương hàm do các bệnh lý về xương khớp

Một số bệnh lý ở khớp thái dương hàm kéo dài, không được điều trị hoặc điều trị không đúng cách có thể khiến quá trình thoái hóa khớp thái dương hàm diễn ra nhanh hơn. Cụ thể, nếu bệnh nhân mắc bệnh viêm khớp dạng thấp, nhiễm khuẩn khớp hay viêm khớp thái dương hàm thì cấu trúc xương của khớp này cũng bị tác động xấu và trở nên suy yếu, miếng chêm giữa khớp hàm bị mòn hoặc lệch ra khỏi vị trí, lâu ngày khiến khớp thái dương hàm bị thoái hóa.

Trật khớp thái dương hàm gây thoái hóa khớp sớm

Bên cạnh đó, thoái hóa khớp thái dương hàm cũng có thể phát tác sau khi nhổ răng số 7, số 8 do mọc lệch, chen chúc làm sai khớp nhai hoặc do sang chấn tâm thần gây co thắt cơ hàm mặt. Bệnh có thể gặp ở người lớn lẫn trẻ em, nhưng thường khá phổ biến ở người cao tuổi do xương khớp bị thoái hóa.

Triệu chứng thoái hóa khớp thái dương hàm

Các triệu chứng của bệnh thoái hóa khớp thái dương hàm giai đoạn đầu thường không rõ ràng và dễ nhầm lẫn với nhiều bệnh liên quan khác. Tuy nhiên, bệnh nhân có thể nhận biết thoái hóa khớp thái dương hàm qua các biểu hiện đặc trưng sau đây:

1- Đau nhức ở vùng khớp thái dương hàm

Bệnh nhân bị thoái hóa khớp thái dương hàm thường cảm thấy đau nhức trong xương ở vùng khớp thái dương hàm, đau có thể xuất hiện ở 1 bên hoặc 2 bên hàm.

Ở giai đoạn đầu, bệnh nhân chỉ bị đau nhẹ và không thường xuyên, ngoại trừ khi tác động trực tiếp vào khớp thái dương hàm.

Lâu ngày, quá trình thoái hóa càng diễn ra nhanh thì bệnh nhân sẽ thấy đau liên tục, nhai và cắn thức ăn khó khăn, ngáp hay há miệng rộng càng đau.

Đau khớp hàm là triệu chứng thoái hóa khớp thái dương hàm

2- Sưng má, sưng mặt ở khớp thái dương hàm bị thoái hóa 

Khuôn mặt bệnh nhân mất cân đối do bị sưng má, sưng mặt bên phía khớp thái dương hàm bị tổn thương do cơ nhai hoạt động kéo dài liên tục gây cho phì đại cơ nhai.

Ngoài ra, bệnh nhân còn kèm theo các dấu hiệu như đau đầu, đau răng, chóng mặt, đau nhức tai, ù tai, đau và tăng nhãn áp.

3- Phát ra tiếng kêu khi cử động khớp thái dương hàm 

Ở giai đoạn nặng, khi bệnh nhân nhai thức ăn, ngáp, đóng mở miệng có thể phát ra tiếng kêu lục cục ở trong khớp hàm. Tình trạng này là do khớp bị trật hoặc lệch sang một bên khiến hoạt động của các nhóm cơ thực hiện cử động nhai, nuốt, nói… gặp cản trở, không được suôn sẻ.

Thoái hóa khớp thái dương hàm kéo dài không được điều trị sẽ dẫn đến giãn khớp hoặc cứng khớp, kẹt hàm, thậm chí là dính đĩa khớp, thủng đĩa khớp, hạn chế cử động đóng mở miệng làm giảm chất lượng cuộc sống của người bệnh. Vì vậy, bệnh nhân cần sớm phát hiện các triệu chứng thoái hóa khớp thái dương hàm và xác định nguyên nhân gây bệnh để điều trị hiệu quả, ngăn ngừa các biến chứng về sau.

BẠN CÓ THỂ TÌM HIỂU THÊM:

• Một số triệu chứng của bệnh thoái hóa khớp cần biết
• Cảnh báo nguy cơ thoái hóa khớp sau chấn thương
• Chia sẻ danh sách bệnh viện chữa xương khớp tốt ở Hà Nội