Tiêm thuốc vào khớp gối là một thủ thuật chuyên khoa mang đến nhiều lợi ích trong việc điều trị các bệnh lý xương khớp như thoái hóa, viêm khớp dạng thấp, viêm khớp mạn tính thiếu niên… Tuy nhiên, phương pháp này cũng có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm nếu thực hiện không đúng cách hoặc lạm dụng. Tìm hiểu kỹ thuật tiêm thuốc vào khớp gối đúng cách giúp bạn đọc hiểu rõ hơn về thủ thuật này và tránh được các biến chứng không mong muốn.

Kỹ thuật tiêm thuốc vào khớp là gì?

Tiêm thuốc vào khớp còn được gọi là kỹ thuật tiêm nội khớp, một thủ thuật chuyên khoa khớp đưa thuốc trực tiếp  vào trong ổ khớp để điều trị.Thuốc sẽ được tiêm qua bao khớp, đi vào trong khoang khớp, tiếp xúc trực tiếp với màng hoạt dịch, sụn khớp và đầu xương dưới sụn. Khi thực hiện tiêm nội khớp, cần phải tuân thủ tuyệt đối nguyên tắc vô trùng. Mục đích của phương pháp này là giúp thuốc phát huy tác dụng tại chỗ, ít tác dụng lên toàn thân. Các khớp thường được áp dụng kỹ thuật tiêm nội khớp là khớp gối, khớp vai, khớp khuỷu, khớp ngón tay.

Chỉ định và chống chỉ định khi tiêm thuốc vào khớp

• Chỉ định tiêm thuốc vào khớp:

Kỹ thuật tiêm nội khớp được chỉ định trong các trường hợp sau đây:

– Thoái hóa khớp gây đau, sưng phản ứng : tiêm nội khớp Acid Hyaluronic (AH) như một liệu pháp bổ sung chất nhầy để điều trị thoái hóa.

Ngoài phương pháp tiêm chất nhờn điều trị thoái hóa khớp, bạn có thể tham khảo Các loại thực phẩm giúp bổ sung chất nhờn cho khớp  để hỗ trợ quá trình điều trị đạt kết quả tốt hơn.

– Viêm khớp có tổn thương viêm màng hoạt dịch nhưng không do nhiễm khuẩn như viêm khớp dạng thấp, viêm khớp mạn tính thiếu niên, viêm khớp vảy nến..

– Viêm túi thanh dịch, kén màng hoạt dịch.

Hai trường hợp sau thường tiêm nội khớp Corticoid hoặc Acid Osmic để giảm thiểu tình trạng viêm và giảm sự tăng sinh màng hoạt dịch.

• Chống chỉ định tiêm thuốc vào khớp:

– Không áp dụng kỹ thuật tiêm nội khớp trong trường hợp viêm khớp do các nguyên nhân vi khuẩn, virut, nấm…

– Không áp dụng kỹ thuật tiêm nội khớp ở các tổn thương nhiễm khuẩn trên da tại hoặc gần với vị trí tiêm.

• Thận trọng khi thực hiện tiêm nội khớp:

– Thận trọng với các chống chỉ định của Corticoid như cao huyết áp, tiểu đường. Nên điều trị ổn định trước rồi mới áp dụng tiêm nội khớp và theo dõi chặt chẽ để kiểm soát bệnh.

– Thận trọng khi thực hiện ở các bệnh nhân bị rối loạn đông máu hoặc chảy máu, đang dùng thuốc chống đông.

Bạn nên xem: Hé lộ bài thuốc chữa thoái hóa khớp gối tận gốc

Kỹ thuật tiêm thuốc vào khớp gối đúng cách

Kỹ thuật tiêm khớp gối đúng cách được thực hiện như sau:

Công tác chuẩn bị

– Cán bộ y tế: 1 bác sĩ chuyên khoa khớp + 1 y tá.

– Dụng cụ:

• Phòng tiêm có điều kiện vô trùng tốt.
• Kim tiêm vô khuẩn ( dùng loại 23G vì khớp gối là khớp lớn).

• Bơm tiêm nhựa loại 1, 2 hoặc 5 ml.
• Bông cồn, iod, băng dính vô trùng.
• Thuốc (Corticoid, thuốc gây tê Novocain haowjc xylocain)

Liều lượng sử dụng: 

Thuốc Corticoid tác dụng nhanh (Hydrocortison Acetat, Prednisol Acetat) : tiêm 3 lần/đợt điều trị, mỗi mũi tiêm cách 3-4 ngày.

Thuốc Corticoid tác dụng chậm ( Betamethason, Dipropionay Dipropan, Depomerdrol) : không quá 2 mũi/đợt điều trị, mỗi mũi tiêm cách 7-10 ngày.

Với các khớp lớn như khớp như khớp gối, khớp vai: tiêm liều ~ 5 mg prednisolon. Chẳng hạn, nếu dùng Hydrocortison acetat thì tiêm 1ml thuốc. Với các khớp nhỡ như khớp khuỷu, cổ tay, cổ chân thì khoảng 0,5 ml thuốc.

Tiến hành kỹ thuật tiêm thuốc vào khớp gối

– Bước 1: Bác sĩ giải thích với bệnh nhân về thủ thuật tiêm nội khớp gối. Thăm hỏi các tiền sử dị ứng thuốc và kiểm tra lại bệnh án…. để xác nhận lại các chỉ định và loại trừ các chống chỉ định.

– Bước 2: Xác định vị trí tiêm.

– Bước 3: Sát trùng sạch vùng khớp cần tiêm bằng cồn iod hoặc betadin.

– Bước 4: Tiến hành tiêm đúng vị trí khớp gối và liều lượng thuốc. Có 3 loại đường tiêm nội khớp gối như sau:

• Đường trước: đường đùi – chày trong

Đây là đường tiêm tốt nhất khi tiến hành tiêm nội khớp gối. Bệnh nhân để khớp gối gấp 45 độ.

Điểm chọc: 1cm trong và dưới xương bánh chè.

Bác sĩ đưa kim vuông góc với bề mặt da, đi vào khoảng 3cm cho đến khoang liên lồi cầu sao cho cảm giác kim lướt nhẹ nhàng. Sau đó, rút nhẹ pít -tông bơm tiêm để chắc chắn không có máu rồi bơm thuốc vào.

• Đường bên: đùi – bánh chè trong

Đường này đi thẳng vào túi cùng bánh chè, kết hợp với lấy dịch khớp ở dưới xương bánh chè, ở phía thấp của túi cùng bánh chè dưới cơ tứ đầu đùi. Bệnh nhân để khớp gối duỗi.

Điểm chọc: bờ trong hoặc ngoài xương bánh chè.

Bác sĩ đưa kim vuông góc với mặt da rồi chếch để lướt dưới mặt sau xương bánh chè, vào khớp. Hút dịch khớp xong rồi mới bơm thuốc vào ổ khớp.

• Đường trên (trong hoặc ngoài)

Khi tiêm nội khớp gối theo đường trên, cần kết hợp lấy dịch khớp trước.

Bác sĩ di động xương bánh chè để ước lượng sao cho kim lướt dưới mặt sau xương bánh chè.

Với đường trên trong: chếch kim xuống dưới và ra ngoài.

Với đường trên ngoài: chếch kim xuống dưới và vào trong.

Lướt kim nhẹ nhàng, hút nhẹ lấy dịch khớp. Tránh chạm vào mặt xương dưới bánh chè để tránh gây đau, chảy máu và khó đánh giá dịch khớp.

– Bước 5: Phát hiện tai biến như bệnh nhân bị choáng, chảy máu hoặc rỉ máu… Xử lý tai biến (nếu có).

– Bước 6: Sát trùng và băng tại chỗ tiêm khớp gối bằng băng dính y tế.

– Bước 7: Dặn dò bệnh nhân sau khi tiêm (tránh nước, không xoa thuốc vào chỗ tiêm trong 24 giờ, tránh nhiễm trùng vị trí tiêm). Báo cho người bệnh các phản ứng có thể xảy ra sau khi tiêm. Nếu chỗ tiêm bị sưng đau kéo dài hơn 3 ngày thì nên đi tái khám.

Tham khảo thêm: Phương pháp mới chữa thoái hóa khớp bằng tế bào gốc

Những điều cần lưu ý khi áp dụng kỹ thuật tiêm thuốc vào khớp gối

• Không lạm dụng tiêm thuốc vào khớp gối. Không tiêm quá 3 lần/khớp, mỗi mũi tiêm cách nhau từ 3-7 ngày. Mỗi đợt điều trị phải cách nhau từ 3 – 6 tháng, không quá 2 -3 đợt/năm.

• Ngoài tiêm thuốc Corticoid, tiêm Acid Hyaluronic điều trị thoái hóa khớp gối, tuyệt đối không tiêm bất kỳ thứ thuốc nào khác vào khớp gối để tránh nguy cơ gây nhiễm trùng trong ổ khớp.

• Kỹ thuật tiêm nội khớp gối phải được tiến hành ở cơ sở y tế có đủ điều kiện vô khuẩn, khử khuẩn tốt để ngăn ngừa nhiễm khuẩn.