Chấn thương do chơi thể thao hay tai nạn là một trong những nguyên nhân hàng đầu dẫn đến thoái hóa khớp.  Người bệnh có khả năng bị đau khớp vai hoặc khớp cổ tay, thoát vị đĩa đệm, vỡ bao sụn chân, rạn xương, tràn dịch khớp gối,… Những tổn thương này rất dễ thúc đẩy quá trình thoái hóa khớp diễn ra nhanh hơn.

Cảnh báo nguy cơ thoái hóa khớp sau chấn thương

Thoái hóa khớp là căn bệnh mạn tính hình thành do sự mất cân bằng giữa quá trình tái tạo và phá hủy các tế bào sụn khớp và hệ thống bao khớp – dây chằng. Tùy thuộc vào nguyên nhân gây thoái hóa khớp mà người ta phân biệt thoái hóa khớp nguyên phát và thứ phát. Thoái hóa khớp nguyên phát chủ yếu là do sự lão hóa xương khớp theo quy luật tự nhiên, khi tuổi tác tăng cao theo thời gian. Trong khi thoái khóa khớp thứ phát hình thành là do sự lão hóa sớm của sụn khớp, thường xảy ra sau các chấn thương ở diện khớp hoặc chấn thương nhiều lần khiến khớp bị quá tải; do di chứng của các loại viêm khớp. Các chấn thương ở xương khớp có thể là do chấn thương khi chơi thể thao hoặc bị tai nạn lao động, tai nạn giao thông…

Trường hợp của bạn đọc huyhoang123…@yahoo.com: “Cách đây 2 năm tôi bị tai nạn giao thông gây chấn thương ở chân, phải mổ ráp xương chân. Bây giờ tuy cơ thể đã hồi phục lâu rồi nhưng tôi vẫn bị hạn chế đi lại. Gần đây tôi thấy khớp gối thường xuyên bị đau nhức và cứng khớp. Tôi đi khám thì bác sĩ nói tôi bị di chứng thoái hóa khớp gối do chấn thương trước đây…”

Ngoài nguyên nhân do tai nạn, không ít trường hợp tổn thương xương khớp khi chơi thể thao. Độc giả Hùng Duy (Q.10, TP.HCM) chia sẻ: “Trước đây em có tham gia đội bóng đá thành phố. Trong một lần thi đấu, em bị chấn thương vỡ bao sụn chêm ở đầu gối, phải làm phẫu thuật cắt bỏ ở BV Chấn Thương Chỉnh Hình. Sau này em chuyển sang làm giáo viên thể dục nên cũng vận động nhiều. Thỉnh thoảng thấy nhức, đôi khi đầu gối bị sưng to như bị tràn dịch. Đặc biệt là trời lạnh em thường hay bị cứng khớp vào sáng sớm rất giống với triệu chứng thoái hóa khớp“.

Hạn chế nguy cơ thoái hóa khớp sau chấn thương bằng cách nào?

Những chấn thương khi chơi thể thao, tai nạn có thể gây tổn hại nghiêm trọng đến xương khớp. Người bệnh có khả năng bị đau khớp bả vai hoặc khớp cổ tay, thoát vị đĩa đệm, vỡ bao sụn chân, rạn xương, tràn dịch khớp cổ chân hay khớp gối,… Những tổn thương này rất dễ thúc đẩy quá trình thoái hóa khớp diễn ra nhanh hơn.

Theo TS.BS Nguyễn Anh Thư (BV Đại Học Y Hà Nội) cho biết, nguy cơ thoái hóa khớp sau chấn thương xương khớp là rất cao. Nếu bị đau nhức khớp, di chuyển khó khăn kéo dài khoảng 1-2 tuần thì bệnh nhân nên đến các cơ sở chuyên khoa xương khớp để được phát hiện sớm và điều trị hiệu quả. Để hạn chế nguy cơ bị thoái hóa khớp và hỗ trợ việc điều trị đạt kết quả tốt, người bệnh cần chú ý điều chỉnh cân nặng phù hợp để giảm thiểu áp lực lên diện khớp.

BS Phạm Thị Lan (BV Bạch Mai) cũng khuyến cáo: “… Các chấn thương ở vùng khớp có thể gây biến dạng khớp, dẫn đến sự hình thành và phát triển của các chồi xương, làm tăng sự cọ sát và khiến các mảnh xương vỡ trôi vào ổ khớp. Điều này càng khiến bệnh nhân bị đau trầm trọng, khớp bị phá hủy nặng nề và hạn chế vận động. Vì vậy, người bệnh không nên coi thường các chấn thương này. Đặc biệt, không được lạm dụng các thuốc giảm đau, chống viêm…“.

“Hiện nay, vẫn chưa có loại thuốc nào giúp điều trị khỏi hoàn toàn bệnh thoái hóa khớp.Việc điều trị thoái hóa khớp chủ yếu là giảm đau, giảm các triệu chứng thoái hóa khớp và duy trì vận động để làm chậm tiến triển của bệnh. Người bệnh nên đến bệnh viện để được khám cụ thể và có chế độ điều trị riêng biệt…” – theo BS Nguyễn Hà Nam (BV ĐH Y Dược TP.HCM).

Ngoài ra, để hạn chế nguy cơ thoái hóa khớp sau chấn thương, các bác sĩ cũng khuyên bệnh nhân nên có chế độ tập luyện thích hợp, tránh vận động mạnh làm ảnh hưởng đến khớp đang bị tổn thương. Chú ý điều chỉnh chế độ ăn uống và thói quen sinh hoạt hợp lý để phòng bệnh thoái hóa khớp.